Bireylerin çocukluk dönemlerinde kurdukları ilişkilerin, özellikle de bakıcılarıyla olan etkileşimlerinin, yetişkinlikteki ilişkilerini nasıl etkilediğini açıklayan bir psikolojik çerçevedir.
Güvenli ve kaçıngan bağlanma türleri bu teori içinde önemli yer tutar.
Güvenli Bağlanma
Güvenli bağlanma, çocukların bakıcılarıyla sağlıklı ve güven dolu bir ilişki geliştirmesi durumunu ifade eder. Bu türdeki bireyler:
- Duygusal İhtiyaçlarını İfade Etme: Duygusal ihtiyaçlarını açıkça ifade edebilirler.
- Yakınlık Kurma: Diğer insanlarla sağlıklı ve yakın ilişkiler kurarlar.
- Güven Duygusu: Kendine güvenirler ve başkalarına da güven duyabilirler.
- Bağımsızlık ve Yeterlilik: Aynı zamanda bağımsızlık hissi taşıdıkları için yeni deneyimlere açıktırlar.
Bu bağlanma tarzı genellikle olumlu sosyal becerilere, yüksek özsaygıya ve tatmin edici kişisel ilişkilere yol açar.
Kaçıngan Bağlanma
Kaçıngan bağlanma ise bireylerin başkalarıyla duygusal yakınlıktan kaçınması veya bu tür bağlantılara karşı isteksizlik göstermesi durumunu tanımlar. Bu tarzda yetişen bireyler:
- Duygularını Bastırma: Duygularını ifade etmekte zorlanabilirler; sık sık duygusal mesafe koyarlar.
- Yakınlıktan Kaçınma: Başkalarıyla yakın olmayı istemez veya korkarlar; bağımsızlığı aşırı derecede önemserler.
- Baskılara Tepki Verme Eğilimi: İçsel çatışmalar ya da baskılarla başa çıkmakta zorluk çekebilirler.
Kaçıngan bağlanan kişiler genellikle ilişkilerde daha temkinlidir; bu durum onların derin bağlantılar kurmasını zorlaştırabilir.